Een inclusieve school is een school die openstaat voor iedereen. Een inclusieve school gaat ervan uit dat elk kind unieke talenten heeft. De school past zich dus aan aan de leerlingen. Dit is iets anders dan passend onderwijs. Bij passend onderwijs moet de leerling zich namelijk aanpassen aan de school.

Dit jaar ratificeerde Nederland het VN-verdrag voor de rechten van mensen met een handicap. Het verdrag stelt dat onderwijs ‘inclusief’ moet zijn. Dat wil zeggen dat kinderen met en zonder handicap samen naar dezelfde (buurt)school kunnen en daar, in een veilige omgeving, onderwijs krijgen dat aansluit bij hun individuele mogelijkheden. Er zijn veel bezwaren te horen: scholen hebben te weinig middelen, leraren zijn overbezet, klassen zijn al zo vol. Maar er zijn ook scholen in Nederland die alle leerlingen in hun gemeenschap accepteren en iedereen, ongeacht handicap, goed onderwijs bieden.

Een inclusieve school is een school die weet in te spelen op wat elk kind nodig heeft om te leren en zich te ontwikkelen, en daarbij de noodzakelijke ondersteuning en zorg biedt. Door het huidige Nederlandse onderwijssysteem dat bestaat uit reguliere en speciale scholen, lukt dit lang niet in alle gevallen. Veel kinderen met een beperking komen nog steeds vrij vanzelfsprekend in het speciaal onderwijs terecht of ontvangen helemaal geen onderwijs. Het huidige, ontoegankelijke systeem leidt tot uitsluiting en discriminatie van veel kinderen en is in strijd met hun recht op onderwijs.

Inclusieve scholen werken binnen hetzelfde systeem als andere Nederlandse scholen. Maar ze maken andere keuzes en voeren die consequent door. Dat ze een school willen zijn voor iedereen, is de leidraad in alles wat ze doen: van het beleid tot de inrichting van het schoolgebouw en van de didactische aanpak tot de contacten met ouders. Altijd is diversiteit de norm: iedereen moet kunnen meedoen. Dat leidt bijvoorbeeld tot de keuze voor co-teaching: twee leraren voor één klas. Of voor mediërend leren, een didactische aanpak waarbij het kind zelf met oplossingen komt; de leraar begeleidt alleen het proces. Die keuzes gaan bij deze scholen niet ten koste van andere leerlingen; in tegendeel. Door co-teaching is er meer aandacht voor alle leerlingen, ervaren zij. En mediërend leren kost meer tijd maar geeft uiteindelijk een hoger leerrendement voor iedereen.

Bij wie kan je terecht voor vragen over inclusief onderwijs?

Rob in ’t Zand | Nul25 | rintzand@nul25.nl

Rob is een van de adviseurs van Nul25. Hij heeft veel kennis van huisvesting (onderwijs, speciaal onderwijs, welzijn en zorg) voor alle kinderen en jongeren. En organiseert inspiratiereizen Inclusief Onderwijs. Je kunt bij hem terecht voor alle vragen over bouwen voor iedereen. Onder andere over financiering, wat moet volgens de wet, wat mag volgens de wet, voorbeelden van inclusief onderwijs in Nederland en de rol van Samenwerkingsverbanden.

Jarno Aantjes | Readspeaker | jarno.aantjes@readspeaker.com

ReadSpeaker biedt met behulp van tekst-naar-spraak technologie de mogelijkheid om geschreven studiemateriaal ook te kunnen beluisteren en mee te lezen. Leerlingen krijgen zo zelf de keuze om te lezen of te luisteren wanneer zij een leesdrempel ervaren wegens beperking, of wanneer zij zelf liever luisteren uit persoonlijke voorkeur.

José Smits | Vereniging Inclusie Nederland | jcsmits@dds.nl

José Smits is specialist inclusief onderwijs. Zij werkt voor verschillende inclusie organisaties in Nederland en in Europa. Onder andere In1school, NSGK Steunpunt Onderwijs, Inclusion Europe en Inclusie Nederland.

Greetje Koevoets | Bartiméus | gkoevoets@bartimeus.nl

Bartiméus heeft veel kennis en ervaring in het ondersteunen van mensen met een visuele en/of bijkomende beperking. Als zij de kennis (nog) niet hebben, ontwikkelen zij die in de vorm van nieuwe methodieken of trainingen. Zo kunnen zij bijdragen aan een beter leven voor de mensen met een visuele en/of bijkomende beperking.

Mieke Urff | Dedicon | MiekeUrff@dedicon.nl

Dedicon is van mening dat álle informatie die je nodig hebt beschikbaar moet zijn. En wel in een leesvorm die jou het beste past en op het moment dat je het nodig hebt. Mensen met een leesbeperking bieden wij vormen van anders lezen aan. Deze alternatieven helpen scholen, bibliotheken, uitgevers en bedrijven om informatie te delen met iedereen.

Tim Huinink | VN-ambassadeur | timhuinink@hotmail.nl

Tim is een betrokken en actieve VN-ambassadeur en zet zich op allerlei onderwerpen in voor een inclusieve samenleving. Voor specifieke vragen over inclusief onderwijs kun je niet bij Tim terecht, maar hij wil je graag helpen als je informatie wilt van of contact zoekt met Ouders & Onderwijs of Handicap & Studie.