Waarschijnlijk heb je wel eens gehoord van het woord ‘inclusie’. Of van ‘inclusief onderwijs’, of een ‘inclusieve samenleving’. Maar wat betekent ‘inclusie’ nu precies? Wat is het wel en wat is het niet?
Betekenis van inclusie
Inclusie betekent dat mensen met een beperking meedoen in de samenleving, en erbij horen. In een inclusieve samenleving kunnen mensen met een beperking precies dezelfde dingen doen als mensen zonder beperking. Bijvoorbeeld zelfstandig reizen, zelfstandig stemmen en zelf beslissen waar ze wonen en naar school gaan.
Misschien denk je nu: ‘ja, maar dat kan nu toch ook al?’ Er zijn immers scholen voor speciaal onderwijs, woonvoorzieningen voor mensen met een beperking en er is reisassistentie voor mensen in een rolstoel die met de trein reizen. Maar dit zijn geen voorbeelden van inclusie. In een inclusieve samenleving zijn er geen speciale voorzieningen voor mensen met een beperking. Alle voorzieningen zijn toegankelijk voor iedereen en iedereen kan er zelfstandig gebruik van maken.
Bekijk onderstaand animatiefilmpje van Ieder(in). Hierin wordt duidelijk gemaakt wat inclusie is.
Voorbeelden van inclusie
Inclusie gaat over alle terreinen van het leven. Onderwijs, werk, toegankelijkheid enzovoort. Hieronder vind je een aantal voorbeelden van inclusie op deze terreinen.
Inclusief onderwijs
Kinderen met een beperking hebben het recht om naar dezelfde school te gaan als hun broertjes, zusjes en vriendjes zonder beperking. Dat zegt het VN-verdrag voor de Rechten van Personen met een Handicap.
Een school die openstaat voor iedereen, is een inclusieve school. Een inclusieve school gaat ervan uit dat elk kind unieke talenten heeft. De school past zich dus aan aan de leerlingen. Dit is iets anders dan passend onderwijs. Bij passend onderwijs moet de leerling zich namelijk aanpassen aan de school.
Wil je meer weten over inclusief onderwijs of zelf met dit thema aan de slag? Ga dan naar ons themanetwerk Onderwijs.
Inclusieve gemeenten
Een inclusieve samenleving begint bij jezelf. En waar kun je beter werken aan een inclusieve samenleving dan in je eigen woonplaats? Daarom hebben gemeenten een belangrijke rol bij het waarmaken van het VN-verdrag.
Maar wat is een inclusieve gemeente? Dit is een gemeente waarin iedereen zich welkom voelt. Met en zonder beperking. Om daarvoor te zorgen, moet elke gemeente een Lokale Inclusie Agenda opstellen. Hierin staat hoe de gemeente werkt aan het waarmaken van het VN-verdrag en dus aan een inclusieve samenleving. Denk bijvoorbeeld aan toegankelijke gebouwen en sportverenigingen waar iedereen zich welkom voelt. De Lokale Inclusie Agenda wordt samen met mensen met een beperking opgesteld. Zij mogen dus meepraten over wat beter kan in hun gemeente. Verschillende gemeenten hebben al een Lokale Inclusie Agenda opgesteld.
Wil je meer weten over inclusieve gemeenten of zelf met dit thema aan de slag? Ga dan naar ons themanetwerk Inclusieve Gemeenten of word VN-ambassadeur en praat mee in jouw gemeente!
Eigen regie
Eigen regie betekent dat iedereen zelf beslissingen mag nemen over zijn eigen leven. Mensen mogen bijvoorbeeld zelf beslissen waar ze wonen en met wie, waar ze naar school gaan, of ze met de fiets, bus of taxi reizen en hoe laat ze weer naar huis gaan na een feestje. Ze hebben recht op ondersteuning, maar beslissen zelf of ze ondersteuning willen en van wie.
Wil je meer weten over eigen regie of zelf met dit thema aan de slag? Ga dan naar ons themanetwerk Eigen Regie.
Arbeid en participatie
Mensen met een beperking hebben het recht om, net als ieder ander, hun eigen geld te verdienen met werk dat bij hen past. Om hun werk zo goed mogelijk te kunnen doen, hebben ze recht op hulpmiddelen. Bijvoorbeeld een aangepaste werkplek of een gebarentolk bij vergaderingen.
Verder hebben ze recht op bij het vinden of behouden van werk en mogen ze niet gediscrimineerd worden. Ze mogen dus niet om hun beperking afgewezen worden bij een sollicitatie en moeten op het werk dezelfde kansen hebben als iemand zonder beperking.
Wij zijn nog op zoek naar iemand die voor ons het themanetwerk Werk wil opzetten. Spreekt dit thema jou aan? Stuur ons dan gauw een bericht en je krijgt zo snel mogelijk een reactie van ons!
Toegankelijke informatie
Overal om ons heen is informatie. Maar veel van die informatie is niet toegankelijk voor iedereen. Zo hebben veel mensen moeite om geschreven teksten goed te begrijpen. Anderen zijn doof of slechthorend en kunnen de televisie of filmpjes op internet niet volgen zonder ondertiteling. En weer anderen zijn blind en kunnen de menukaart niet lezen in een restaurant.
Volgens het VN-verdrag heb je het recht om zelfstandig beslissingen te nemen. Maar daar heb je wel informatie voor nodig. Toegankelijke informatie is dus heel belangrijk.
Wij zijn nog op zoek naar iemand die voor ons het themanetwerk Toegankelijke Informatie wil opzetten. Spreekt dit thema jou aan? Stuur ons dan gauw een bericht en je krijgt zo snel mogelijk een reactie van ons!
Fysieke toegankelijkheid
Fysieke toegankelijkheid gaat over de toegankelijkheid van bijvoorbeeld gebouwen. Dus: kan iemand in een rolstoel overal komen? Maar ook: is duidelijk aangeven hoe je ergens kunt komen? Ook voor blinden en mensen met een verstandelijke beperking? En is er genoeg licht, zodat slechthorenden goed kunnen liplezen? Maar ook een brievenbus of een pinautomaat waar je vanuit een rolstoel goed bij kunt, heeft met fysieke toegankelijkheid te maken.
Wij zijn nog op zoek naar iemand die voor ons het themanetwerk Fysieke Toegankelijkheid wil opzetten. Spreekt dit thema jou aan? Stuur ons dan gauw een bericht en je krijgt zo snel mogelijk een reactie van ons!