26-02-2018 – Suzanne van den Bercken
Op steeds meer plekken moet je een nummertje trekken. Op een monitor zie je wanneer je aan de beurt bent en soms zelfs bij welke balie je je mag melden. De afgelopen maanden kwam ik hiermee in aanraking bij de afdeling burgerzaken van het gemeentehuis, de apotheek, in het ziekenhuis, bij de klantenservicebalie van Ikea en Mediamarkt en zelfs bij een bakker, een afhaal cafetaria en een telecomwinkel.
Wie heeft dit systeem verzonnen!
Het is verre van ideaal voor veel mensen. Vaak hangen de automaten te hoog voor rolstoelgebruikers en scootmobilisten. Het is de vraag of ze bij de automaat in de buurt kunnen komen, want dikwijls staan er obstakels zoals displays, uitstallingen of mensen in de weg. Sommige systemen werken met een touchscreen, waarop je moet aangeven waarvoor je komt: medicijnen op recept of zelfzorgmiddelen bijvoorbeeld. Voor blinden en slechtzienden is dat systeem niet te bedienen. Veel mensen met taalbarrières zoals laaggeletterdheid, dyslexie en Nederlands als tweede taal hebben moeite te begrijpen wat ze met dat systeem moeten doen. Veel ouderen kunnen zonder leesbril maar moeilijk ontcijferen wat er op het scherm of briefje staat. Het is misschien leuk voor wie het allemaal goed kan handelen en lekker kan gaan zitten, maar voor heel veel mensen zijn nummertjesautomaten hoogst irritant.
Weer raak
De KNO-arts stuurde me naar de röntgenafdeling van het ziekenhuis voor een ct-scan. Een afspraak maken was niet nodig. Het kon gelijk worden gedaan. Daarna mocht ik terug in de wachtkamer gaan zitten en zou hij de uitslag met me bespreken. Dat is nog eens doorpakken.
Bij de ‘fotografen’ aangekomen luister ik even goed. Rechts voor me, op één uur, hoor ik een printertje stickers afdrukken en een medewerkster zeggen: “Neemt u plaats in wachtkamer 2C”. Daar is dus de balie. Ik begeef me met mijn geleidehond die kant op en wacht keurig tot de dame, die voor me bij de balie staat, vertrekt. Ik stap naar voren en wacht af. Aan de andere kant blijft het stil. Misschien is ze nog even wat aan het afhandelen? Het duurt en het duurt. Ik leg het briefje van de dokter op de balie en wacht weer af. “Wilt u volgende keer wel even een nummertje trekken,” zegt ze verwijtend. Goedemorgen kan er niet van af. Ik ben die nummertjes zo beu: “Nee, dat wil ik niet mevrouw.” “Zo werkt het hier,” zegt ze chagrijnig. Ik begin me ook behoorlijk chagrijnig te voelen: “Voor mij werkt het niet. Misschien had u het nog niet gezien, maar ik ben blind. Ik had niet eens gezien dat ik ergens een nummertje moest trekken. En als ik zo’n briefje uit zo’n automaat heb getrokken, weet ik nog niet welk nummer het is en ook niet wanneer ik aan de beurt ben. Dus, ik wil geen nummertjes trekken. Het werkt niet.”
Opgelost?
Het blijft even stil en dan zegt ze: “Het is rustig, ik zal u nu even helpen…” Tja, dan is het probleem voor nu uit de wereld, maar opgelost is het niet. Volgende week wil ik nog steeds geen nummertje trekken. Geef mij maar lekker die ouderwetse rij voor de kassa. En als die er dan niet is, laten we dan gewoon weer met elkaar praten: “Wie was de laatst wachtende?” Jij hebt vast ook een verhaal. Wat maakte jij mee of waar was jij bij betrokken? Wil je jouw ervaring over ‘meedoen in de samenleving’ delen, ga dan naar VN Vertelpunt en klik op ‘deel jouw ervaring’. Elke ervaring brengt ons een stapje dichter bij een inclusieve samenleving, die draait om mensen en niet om nummertjes.