Handreiking artikel 19 VN-verdrag Handicap
Het College voor de rechten van de Mens heeft een handreiking en checklist over artikel 19 VN-verdrag Handicap uitgebracht. Dit naar aanleiding van het rapport “Ervaren knelpunten van thuiswonende ouderen vanuit mensenrechtelijk perspectief”. Het doel van deze handreiking is om gemeenten handvatten te bieden die helpen om artikel 19 VN-verdrag handicap toe te passen. Zowel op het gebied van bouwen en algemene toegankelijkheid, als op het gebied van het aanbieden van zorg en ondersteuning volgens de WMO. De handreiking bestaat uit drie delen. In het eerste deel wordt kort uitgelegd wat het recht op zelfstandig wonen en deelnemen aan de maatschappij precies inhoudt. In het tweede deel wordt artikel 19 VN-verdrag handicap in een breder mensenrechtenperspectief geplaatst. In het derde deel wordt uitgelegd wat het recht op zelfstandig wonen en deelnemen aan de maatschappij concreet betekent voor het gemeentelijk beleid.
Artikel 19
Artikel 19 VN-verdrag Handicap gaat het over het recht van mensen met een handicap om te wonen waar zij dat willen en mee te doen in de maatschappij, net als andere mensen. Mensen mogen niet verplicht worden om in een speciale leefomgeving te wonen, zoals bijvoorbeeld een instelling of een programma voor begeleid wonen. Een handicap mag ook niet de reden zijn dat iemand woonruimte niet mag huren of kopen. Waar dat nodig is, moeten mensen met een handicap toegang hebben tot diensten, die hen helpen zelfstandig te wonen en te leven. Ze moeten bijvoorbeeld een beroep kunnen doen op persoonlijke assistentie, thuiszorg, thuisbegeleiding, etc. Dit soort diensten moeten ervoor zorgen dat mensen met een handicap niet worden buitengesloten of in een (sociaal) isolement terecht komen.
Verder staat in dit artikel dat ervoor gezorgd moet worden dat maatschappelijke diensten en faciliteiten beschikbaar zijn voor mensen met een handicap. Mensen moeten dus zelf een aanvraag voor bijvoorbeeld een nieuw paspoort of hulp in de huishouding kunnen doen via de website van hun gemeente, maar ook het gemeentehuis moet bereikbaar en toegankelijk zijn, zodat zij daar terecht kunnen om hun zaken te regelen. Dit laatste verbindt dit artikel met artikel 9 van het verdrag, dat gaat over toegankelijkheid, maar ook met artikel 20, dat gaat over persoonlijke mobiliteit. Zonder goede mobiliteit zou iemand in zijn eigen woning geïsoleerd raken.